มีข้อห้ามอะไรบ้าง ทางศูนย์ข้อมูลมติชนมีคำตอบจาก หนังสือเทศกาลจีนและการเซ่นไหว้ เขียนโดย ถาวร สิกขโกศล ดังนี้
การถือเคล็ดโชคลางเป็นธรรมชาติอย่างหนึ่งของมนุษย์ วันสิ้นปีเก่าและขึ้นปีใหม่เป็นวันสำคัญที่สุดในรอบปี มีข้อห้ามอันเนื่องด้วยการถือเคล็ดโชคลางหลายประการ ข้อห้ามเหล่านี้ถือเข้มงวดมากในวัน 1 ค่ำ เดือนอ้าย อันเป็นปฐมวาร ทั้งนี้เพื่อเป็นการเริ่มต้นที่ดีในปีใหม่
ข้อห้ามสำคัญเบื้องต้นได้เเก่ ห้ามพูดหยาบคายไม่เป็นสิริมงคล ห้ามทะเลาะเบาะเเว้งกัน เด็กห้ามร้องไห้โยเย ห้ามทำข้าวของตกเเตก เรื่องเหล่านี้เเม้ยามปกติก็ไม่ควรทำอยู่แล้ว จึงสมควรอย่างยิ่งที่จะระมัดระวังเป็นพิเศษในปีใหม่ การทำของแตกนั้น ถ้าพลาดพลั้งไปจริงๆ ให้พูดเเก้เคล็ดว่า “ซุ่ยๆ ผิงอัน”เป็นคำพ้องเสียง อักษรซุ่ย แปลว่าแตก อักษรซุ่ยอีกตัวหนึ่ง ซึ่งอ่านเสียงเดียวกัน แปลว่า ปี รวมข้อความทั้งหมดจึงมีความหมาย ๒ นัย คือ “เเตกเพื่อสุขสันต์”และ “สุขสันต์ทุกๆ ปี” เเต่มุ่งเอาความหมายหลังเป็นการเเก้เคล็ดที่ทำของแตก
ข้อห้ามประการต่อไปคือ ห้ามกวาดบ้าน เพราะสิ่งสกปรกต้องถูกปัดกวาดหมดไปตั้งเเต่ก่อนวันสิ้นปี วันปีใหม่มีแต่ความสะอาด หากกวาดบ้านวันนี้ถือว่าเป็นการกวาดทรัพย์สินทิ้ง วันที่ 1-4 ห้ามใช้มีด เข็ม เเละกรรไกร
ความหมายที่แท้จริงแฝงอยู่คือห้ามจับอาวุธเพื่อทำร้ายกัน (มีด) ห้ามมองด้วยความขุ่นแค้น (เข็ม) และห้ามมีปากมีเสียงกัน (กรรไกร)
วันปีใหม่ห้ามกินยา ห้ามหาหมอ หม้อยาถูกล้างคว่ำตั้งแต่วันสิ้นปีเก่า ความหมายที่แท้จริงอยู่ที่ ควรบำรุงรักษาร่างกายให้เเข็งเเรง อย่าให้ต้องหาหมอเสียตั้งแต่วันแรกของปี เท่ากับเป็นการเริ่มต้นที่ไม่ดี
นอกจากนี้ยังห้ามกินข้าวต้มในวันขึ้นปีใหม่ เพราะจะทำให้เจอฝนเมื่อตอนไปเที่ยวฉลองปีใหม่ ปกติคนจีนที่ยากจนจะต้องกินข้าวต้มอยู่เสมอ เพราะการกินข้าวสวยทำให้สิ้นเปลืองมาก ตรุษจีนเป็นเทศกาลสำคัญจึงควรกินข้าวสวยเพื่อแสดงความอุดมสมบูรณ์ นานเข้าความหมายที่แท้จริงเลือนหาย กลายเป็นการคือเคล็ดโชคลาง
ข้อห้ามอีกประการหนึ่งคือ ห้ามหญิงที่แต่งงานเเล้วกลับบ้านไปบ้านพ่อแม่ในวันปีใหม่ ถ้ากลับไปในวันนี้จะทำให้พ่อแม่ยากจน ปกติผู้หญิงจีนแต่งงานแล้วต้องไปอยู่บ้านสามี เป็นคนของสกุลสามี การกลับไปเยี่ยมบ้านนานๆ จะมีสักครั้ง วันปีใหม่เป็นวันสำคัญที่คนในครอบครัวต้องอยู่พร้อมหน้ากัน ภรรยาจึงไม่ควรจากสามีและสกุลของสามีไป จะต้องอยู่ทำหน้าที่ของตน จึงเกิดเป็นข้อห้ามขึ้น และมีความเชื่อโชคลางตามมาภายหลัง การกลับไปเยี่ยมพ่อแม่ทำได้ตั้งแต่ 2 ค่ำ เป็นต้นไป ประเพณีนี้สะท้อนภาพสังคมที่ถือฝ่ายชายเป็นใหญ่อย่างชัดเจน
ข้อห้ามเหล่านี้ถ้าดูผิวเผินจะเห็นเป็นความเชื่อโชคลางไร้เหตุผล แต่ถ้าพิจารณาให้ลึกซึ้งถึงเจตนาที่แท้จริงตลอดจนสภาพสังคมในอดีตอันเป็นเงื่อนไขให้เกิดข้อห้ามเหล่านี้แล้ว จะเห็นว่าข้อห้ามเหล่านี้มีคุณค่าอยู่ไม่น้อย แต่บางเรื่องก็ควรปรับปรุงวิธีปฏิบัติให้เหมาะสมแก่ยุคสมัย โดยรักษาจุดมุ่งหมายอันเป็นคุณค่าแท้ของข้อห้ามเหล่านี้ไว้ ฉะนั้นผู้มีปัญญาไม่ควรรับหรือปฎิเสธประเพณีโดยมิได้ใคร่ครวญให้เข้าใจเหตุผลที่แท้จริงซึ่งแฝงอยู่เสียก่อน
สนใจหนังสือ ประวัติศาสตร์ การเมือง วัฒนธรรม ประเพณี
ชุดอ่านจีนรับตรุษจีน
รับส่วนลด 15 % จากราคา E-Book
ตั้งแต่ 16 – 31 มกราคม 2566 ดาวน์โหลดได้ที่ :http://bit.ly/3iA9FQp
สามารถอ่านได้ทั้งระบบ ios และ Android ผ่าน Application
Ookbee, MEB, SE-ED, NAIIN, Hytexts, Google Play Books, Pinto E-book
