ยังคงเป็นเรื่องที่แฟนนางงามไทยเสียดายในผลที่เกิดขึ้นกับ “แอนนา เสืองามเอี่ยม” ตัวแทนสาวไทย ในการประกวดมิสยูนิเวิร์ส 2022 ที่ผลงานหน้างานรวมถึงบนสเตจในรอบพรีลิมมินารี ตัวแทนสาวไทยของเราทำได้เป็นอย่างดีจนประจักษ์แก่สายตาแฟนนางงามทั่วโลก แต่ทว่ากลับไม่สามารถผ่านเข้ารอบ16 คนสุดท้ายได้สำเร็จ
FEED ได้สัมภาษณ์ “อาจารย์ธง ฐิติพงษ์ ด้วงคง” ผู้เชี่ยวชาญและนักวิชาการให้ความรู้นางงาม โดยเฉพาะตัวแทนสาวไทยจากเวทีมิสยูนิเวิร์สไทยแลนด์ไปประกวดระดับจักรวาล และล่าสุดกับการได้รับเลือกให้ทำหน้าที่เป็นผู้บรรยายการประกวดนางงามจักรวาลครั้งที่ 71 ที่ผ่านมา พร้อมเล่าให้ทีมงาน FEED ฟังว่าแม้แต่ตนก็ยังตกใจกับผลที่ออกมา เหมือนแฟนนางงามไทยที่เกาะติดหน้าจอดูการประกวดในเช้าวันอาทิตย์ที่ 15 มกราคมเหมือนกัน
ผม “ธง ฐิติพงษ์ ด้วงคง” ผู้บรรยายการประกวดนางงามจักรวาลครั้งที่ 71 ที่ผ่านมา แล้วก็ทำหน้าที่เป็นนักวิชาการในการให้ความรู้เกี่ยวกับประเด็นต่างๆ ที่เกิดขึ้นบนโลกนี้ Global issue นั่นเองของมิสยูนิเวิร์สไทยแลนด์ครับผม และขณะเดียวกันก็เป็นอาจารย์พิเศษที่วิทยาลัยนานาชาติปรีดี พนมยงค์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ครับ
ภาพรวมการประกวดปีนี้
อาจารย์ธง : มีหลายกระแสใช่ไหมครับ แล้วก็มีดราม่าต่างๆ มากมายเกิดขึ้น มีทั้งสุข สมหวัง ผิดหวังแล้วก็มีการคาดการณ์ของผลลัพธ์ที่ออกมาว่าเป็นเหตุอะไรบ้าง ที่ทำให้ประเทศไทยในที่สุดแล้วก็ไม่สามารถทำให้เข้ารอบไปได้ แต่เสียงต่างๆ ที่เกิดขึ้น ผมเชื่อนะครับว่านั่นมีความหมายมากๆ เลยสำหรับวัฒนธรรมการประกวดนางงาม โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริบทของเวทีมิสยูนิเวิร์ส เพราะมันหมายความว่าเวทีนี้มีความสำคัญต่อผู้ชม เวทีนี้เป็นวัฒนธรรมมวลรวมของผู้ชม ไม่ใช่เฉพาะในเมืองไทย แต่ทั่วทั้งโลก ละตินอเมริกาก็ดี เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมไปถึงสหรัฐอเมริกา ซึ่งก็ชนะได้มงกุฎไปในครั้งนี้
“อาร์บอนนีย์ เกเบรียล” สาวงามที่ได้ตำแหน่ง
อาจารย์ธง : ผมคิดว่าเขามีศักยภาพมากๆ เลยนะครับ พิจารณาจากเรื่องของการพูดในที่สาธารณะ เท่าที่ผมได้ทำงานได้เห็นจากการเป็นผู้บรรยายแล้วก็พิธีกรในเวอร์ชั่นภาษาไทย ทักษะการพูดในที่สาธารณะ ของ อาร์บอนนีย์ เกเบรียล ดีมากๆ แล้วก็มีการใช้โวหารต่างๆ สามารถที่จะทำให้คำตอบของเขาภายใน 30 วินาทีนั้นดีทีเดียว รวมไปถึงสตอรี่ที่เขาตอบเพิ่มเข้ามาในคำตอบ ในการทำหน้าที่เป็นนางงามจักรวาล ในการโปรโมทองค์กร มีวาระสำคัญอยู่อย่างหนึ่งก็คือเรื่องของสิ่งแวดล้อมเขาบอกว่าจะทำให้องค์กรมีความเจริญรุ่งเรือง โดยการใช้บทบาทของการเป็นนักออกแบบแฟชั่นผ่านงานดีไซน์ออกแบบของเขา ที่ใช้วัสดุที่นำกลับมาใช้ใหม่ อันนี้ก็ถือว่าเป็นสารที่ดีที่องค์กรมิสยูนิเวิร์สตอนนี้กำลังส่งออกไปยังฐานแฟนคลับหรือว่าโลกใบนี้
ผมก็ถือว่าเขาน่าจะเป็นม้ามืดนะ แต่ว่าอาจจะไม่ได้เป็นม้ามืดในสายตากรรมการที่ใกล้ชิดเขาในกอง ผมเชื่อว่าเขาก็มีความแข็งแกร่งในเพอร์ฟอร์แมนซ์ รวมไปถึงทักษะในการนำเสนอ Personal Branding ของเขาได้เป็นอย่างดี ผมแอบติดตามบางวิดีโอคลิปของช่างที่อยู่หลังเวที ก็มีการพูดถึงเสื้อผ้าที่เขาใช้ในการเก็บตัวและสวมใส่ทำกิจกรรมในครั้งนี้ บางชุดเขาดีไซน์ออกมาเองแล้วเขาใช้แฟชั่นเป็นเหมือนภาษาภาพตัวแทนโดยที่ไม่ต้องบอกด้วยซ้ำว่าสิ่งที่เขานำเสนอผ่านแฟชั่น หรือว่าชิ้นงานเสื้อผ้าที่เขาสวมใส่ในการประกวดครั้งนี้มีนัยยะในเรื่องของสาร ที่ว่าด้วยการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม รวมไปถึงการให้ความสำคัญกับธรรมชาติบนโลกใบนี้ เช่น ชุดที่เขาสวมใส่ที่เป็นชุดระบาย ก็เป็นสัญลักษณ์แทนน้ำ ซึ่งก็เป็นอีกหนึ่งทรัพยากรธรรมชาติที่มีการพูดถึง
ก็เห็นได้อย่างชัดเจนว่าเขาสามารถที่จะใช้ทักษะการสื่อสาร ทั้งในเรื่องของภาษาที่เป็นภาษาคำพูด รวมไปถึงภาษาเชิงสัญลักษณ์ หรือภาพตัวแทนได้เป็นอย่างดีเลยครับผม
ผลงานสาวไทยของเรา “แอนนา เสืองามเอี่ยม”
อาจารย์ธง : ยังไงผมก็ยังยืนยันว่าแอนนาทำดีมากๆ แล้วทำดีที่สุดด้วย จนสุดความสามารถของเขาแล้ว เราไม่เห็นว่าแอนนาย่อท้อหรือว่าเพอร์ฟอร์มในมิติที่ไม่เต็มที่สักวันนึง แอนนายังประสบความสำเร็จในเรื่องของการใช้อาภรณ์หรือว่าเครื่องแต่งกายของเขาในการสื่อสาร กับผู้ชมรวมไปถึงประชาคมโลกในประเด็นของสิ่งแวดล้อม อย่างที่เราเห็นผ่านชุดของ Maneerat ที่เป็นชุดที่ทำจากฝาของกระป๋องที่กลายเป็นไวรัลไปทั่วโลกเลย ลงสื่อต่างๆ มากมาย ทั้งในสหรัฐอเมริกาเองอย่าง Insider, The People หรือว่าสื่อต่างๆ ในละตินอเมริกา หรือใน Asia ของอินเดีย จะเห็นว่าแมสเซจนี้ถูกส่งออกไป แล้วก็ประสบความสำเร็จมากๆ
ผมถือว่าในฐานะของคนทำงาน แอนนาประสบความสำเร็จแล้วที่สร้างแรงกระเพื่อมเหมาะทีเดียว แล้วก็เป็นที่ประจักษ์ เพราะว่าได้รับรางวัลด้วยใช่ไหมครับ Impact Awards ซึ่งก็เป็นเซอร์ไพรส์อย่างหนึ่งในการประกวดครั้งนี้ที่เราก็เพิ่งจะทราบ ผมเองในฐานะผู้บรรยายหรือว่าพิธีกรก็เพิ่งจะทราบเพิ่งจะเห็นจากการออนแอร์ในโมเมนต์นั้นเลยว่ามีรางวัลนี้ด้วย
ผมเห็นว่าแอนนามีพัฒนาการดีขึ้น ทักษะในการสื่อสาร ผมพูดภาษาไทยก่อนนะ ดีขึ้น ภาษาอังกฤษก็อาจจะสื่อสารได้มากขึ้น ทักษะการแต่งหน้าทำผม ทักษะของการเป็นนางงาม ผมว่าอันนี้ทุกคนประจักษ์อยู่แล้วว่าเขาทำได้ดี แต่ผมในส่วนของการเทรนเรื่องของการรับรู้ประเด็นโลกจากผม หรือว่าเรื่องของการมีความคิดเห็นเกี่ยวกับประเด็นต่างๆ เขาทำได้ดีอยู่แล้ว ผมเชื่อว่าในการประกวดนางงามจักรวาลครั้งนี้ เขาก็สามารถสื่อสารประเด็นพวกนี้ เขามีความเป็นประชากรโลกแล้วตอนนี้ เขาเข้าใจว่าทุกคนมีความเหลื่อมล้ำและยังไม่เท่าเทียมกันอยู่ในมิติไหนบ้าง
สิ่งที่ผมคิดว่าเราน่าจะตั้งคำถามกลับไปมากกว่าก็คือว่า มันมีคะแนนไม่ถึงรอบ 16 คนจริงหรือเปล่า เพราะพิจารณาจากศักยภาพ เรื่องของการสื่อสาร แมสเซจใดๆ ที่สาวไทยของเราทำออกไป ผมเชื่อว่าก็ทำได้ดี ไม่งั้นคงไม่ได้รับรางวัล Transformational Leadership Awards ใช่ไหมครับ เพราะฉะนั้นอันนี้ผมตอบแบบเป๊ะๆ ไม่ได้หรอกว่าทำไมถึงเข้ารอบไม่ได้ อันนี้ต้องอยู่ในดุลยพินิจของกรรมการเอง แต่ว่าไม่ได้ตั้งคำถามต่อศักยภาพของตัวนางงามว่าจะทำไม่ได้ครับผม
มันมีหลักฐานเชิงประจักษ์ ถ้าคุณตั้งคำถามว่าคอนเซ็ปต์ของการประกวดในคราวนี้คืออะไรที่เป็นหัวใจสำคัญของการพลิกโฉมมิสยูนิเวิร์ส ก็คือภาวะผู้นำที่เปลี่ยนแรงกดดันให้กลายเป็นแรงผลักดันตามคอนเซ็ปต์เลย แล้วเราก็เห็นว่าแอนนาสามารถทำสิ่งนั้นได้ เพราะแอนนาดีขึ้นในทุกๆ วัน และแอนนาสามารถที่จะกลายเป็นปรากฏการณ์ระดับโลกได้ในบริบทของการใช้ชุดที่ว่าด้วยการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมนะครับ แล้วก็สามารถสร้างแบรนด์ดิ้งของตัวเองได้ด้วย จากการที่สามารถบอกว่าเขามีโปรไฟล์ชีวิตมาอย่างไร แล้วก็เป็นแรงบันดาลใจให้กับคนอื่นได้ ผมคิดว่านี่แหละเป็นสิ่งที่เห็นประจักษ์แล้ว ต่อให้มีหลายคนตั้งคำถามว่ามันประสบความสำเร็จจริงไหม อันนี้คุณตั้งคำถามได้อยู่แล้วในสังคมประชาธิปไตยใช่ไหมครับ แต่ว่าสำหรับผม ผมเชื่อในหลักฐานเชิงประจักษ์ที่เห็นนะครับผม
อาจารย์ธง ฐิติพงษ์ ด้วงคง
ผมเองในโมเมนต์ของการพากย์ พอรู้ว่าไม่เข้ารอบผมก็ผิดหวังเหมือนกัน เราเองก็ตั้งความหวังในฐานะของคนทำงานใช่ไหมครับ ไม่มีใครที่ส่งไปแล้วไม่มีความหวัง อย่างการสัมภาษณ์ครั้งที่แล้วผมก็บอกว่าเราฝากความหวังถูกต้องแล้ว เพราะว่าชัยชนะก็เป็นสิ่งที่เราคาดการณ์ว่ามันอาจจะเกิดขึ้นได้ แต่ว่ามันไม่เกิดขึ้นก็ไม่เป็นไร ในมิติที่ว่าเราเรียนรู้อะไรจากมันได้บ้าง คือสิ่งที่เราจะต้องนำมาพิจารณาครับผม
16 ประเทศที่เข้ารอบ ประเทศไหนที่เซอร์ไพรส์มากที่สุด?
อาจารย์ธง : สำหรับผมที่เซอร์ไพรส์มากที่สุดก็มีแคนาดาแล้วก็เฮติ เพราะว่าเป็น underdog หรือที่คนไทยชอบใช้คำศัพท์ว่าม้ามืดเนอะ ก็จะเห็นว่าสาวๆ พวกนี้ก็สามารถทะลุผ่านเข้ารอบมาได้ ซึ่งก็อาจจะมีเรื่องราวที่องค์กรมิสยูนิเวิร์สเขาอาจจะสนใจ อย่างแคนาดาเองก็มีภูมิหลังทางการศึกษาเป็นนักศึกษาว่าด้วยสิ่งแวดล้อมใช่ไหมครับ เป็นต้น ก็อาจจะตรงกับสิ่งที่คณะกรรมการในห้องดำหรือว่าในช่วงระหว่างการเก็บตัวมองหาอยู่ แต่ว่าเมื่อเราดูเพอร์ฟอร์แมนซ์แล้วเนี่ย ผมคิดว่าเขาก็ไม่ได้ทำได้โดดเด่นมากนักถึงขั้นที่ว่าเราจะเอามาจับใส่ในท็อป 16 นึกออกไหมครับ
“หลายๆ คนก็บอกแล้วว่าของเวอร์ชั่นที่นิวออร์ลีนส์คือเป็นเวอร์ชั่นที่ดีที่สุดเลยของแอนนาในหลายๆ อย่างด้วยกัน การสื่อสารภาษาอังกฤษ การมีทักษะการสื่อสารกับเพื่อนผู้เข้าร่วมประกวดด้วยกัน การอยู่กับสื่อ การใช้สื่ออย่างชาญฉลาด หรือแม้กระทั่งเพอร์ฟอร์แมนซ์ของเขา ผมคิดว่าเขาทำได้ดีที่สุด นั่นส่วนหนึ่งก็ต้องยกเครดิตให้การเทรนและส่วนหนึ่งก็ต้องยกเครดิตให้เรื่องของความรู้สึกนึกคิดที่เขาอยากจะทำด้วยตัวเขาเอง“
ในฐานะโค้ชผู้ฝึกสอนให้กับ “แอนนา” ความรู้สึกกับผลที่ออกมาในครั้งนี้
อาจารย์ธง : ผมคิดว่ามันไม่ใช่การอวสานของชีวิตของเขา เขายังมีโอกาสอื่นๆ ที่จะได้ใช้ความรู้ที่เขาเรียนไปอีก เพราะความรู้ที่เราให้เราให้แบบ Life Long Learning ให้แบบยั่งยืน เราให้เขาสามารถเอาไปประยุกต์ใช้กับสถานการณ์อื่นๆ ได้ ผมคิดว่าบทบาทของการเป็นมิสยูนิเวิร์สไทยแลนด์ มันไม่ได้สิ้นสุดลงในวินาทีที่แอนนาไม่ได้ถูกประกาศชื่อเข้ารอบ แต่แอนนายังคงเป็นมิสยูนิเวิร์สไทยแลนด์ต่อไป และการเป็นนางงามจักรวาลก็ไม่ได้ถูกกำหนดด้วยมงกุฎ ถ้าเขาอยากเป็นนางงามจักรวาลเพื่อคนทั้งโลกทั้งจักรวาลจริงๆ เขาสามารถเอาคุณสมบัติดีๆ ของการเป็นนางงามจักรวาลมาดูและพัฒนาศักยภาพต่อไปได้ ผมไม่ได้อยากให้แอนนาหยุดการเรียนรู้ ที่สำคัญก็คือได้ยินมาจากน้องแล้วด้วย ว่าน้องจะพยายามหาความรู้มาใส่ตัวต่อไปและเพื่อพัฒนาศักยภาพของตัวเอง
อยากบอกอะไรถึง “แอนนา“
อาจารย์ธง :ผมอยากให้กำลังใจก่อนเลย อยากกอดเขาสักครั้งหนึ่ง แล้วก็เหมือนกันครับเวลาสอนหนังสือในมหาวิทยาลัย ผมก็ต้องให้เกรดใช่ไหมครับ แต่ผมบอกว่าเกรดมันไม่ได้เป็นตัวบอกว่าคุณไม่สามารถพัฒนาไปต่อได้ ให้ใช้เกรดหรือว่าคะแนนที่คุณมีอยู่ตอนนี้ให้คุ้มค่ามากที่สุด เพื่อที่ว่าคุณไปเรียนคอร์สอื่นๆ หรือคุณไปเรียนวิชาอื่นๆ หรือคุณไปมีช่วงชีวิตในช่วงอื่นๆ คุณจะได้ทำมันได้ดีกว่าตอนนี้ คุณเรียนรู้จากข้อผิดพลาดหรือคุณเรียนรู้จากสิ่งที่คุณได้อยู่ตอนนี้ อย่าปล่อยให้มันเปล่าประโยชน์ไป โดยที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์หรือเรียนรู้อะไรจากมันเลย เพราะผมเชื่อว่าต่อให้เราบอกว่านางงามไม่ได้ไปหาประสบการณ์อย่างเดียว
“แต่ประสบการณ์ที่ได้มาก็น่าจะคุ้มค่าถ้าเราใช้มันให้เป็นประโยชน์ แล้วเรียนรู้เพื่อที่จะสร้างสิ่งดีๆ ต่อไป” อาจารย์ธงกล่าวทิ้งท้าย