กองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ จัดอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาผู้ผลิตสื่อสารคดี ภายใต้นิยาม TMF DOCUMENTARY FILMMAKER 2024 “สร้างคนสารคดี สร้างสรรค์ สร้างแรงบันดาลใจ” เมื่อวันที่ 23 – 25 มกราคม พ.ศ. 2568 ณ โรงแรมปรินซ์ พาเลซ กรุงเทพมหานคร โดยมีวิทยากรผู้เชี่ยวชาญด้านการผลิตสื่อสารคดีทั้งในประเทศและต่างประเทศร่วมกันถ่ายทอดประสบการณ์ ความรู้ ความจริงของการผลิตสื่อสารคดีเพื่อเปลี่ยนแปลงสังคม โดยได้รับความสนใจและความร่วมมือจากเยาวชนคนรุ่นใหม่ใน 4 ภูมิภาคทั่วประเทศไทย
โครงการจัดทำหลักสูตรและอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาผู้ผลิตสื่อสารคดี ภายใต้การสนับสนุนของกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ เกิดขึ้นเพื่อสร้างแนวคิดในการส่งเสริมกลุ่มเป้าหมายโดยเฉพาะผู้ผลิตสื่อสารคดีรุ่นใหม่ให้มีทักษะความรู้เพื่อใช้ในการพัฒนาศักยภาพของตนเองได้อย่างปลอดภัยและสร้างสรรค์จนสามารถถ่ายทอดเรื่องราวเป็นที่เป็นประโยชน์ต่อชุมชนในพื้นที่ของตนเองและสร้างแรงบันดาลใจให้แก่ผู้รับชมได้อย่างแท้จริง
ดร.ธนกร ศรีสุขใส ผู้จัดการกองทุนฯ กล่าวว่า นอกจากการให้ความสำคัญกับสื่อวิทยุ สิ่งพิมพ์ ละครสั้น และการ์ตูนแล้ว กองทุนพัฒนาสื่อฯ ยังเล็งเห็นความสำคัญของสื่อสารคดี โดยมุ่งมั่นที่จะส่งเสริมและสนับสนุนทั้งในด้านความรู้ ทักษะ และทุนการผลิต เพื่อพัฒนาศักยภาพของผู้ผลิตสื่อสารคดีรุ่นใหม่ โครงการนี้จะเป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญในการสร้างความตระหนักรู้และให้โอกาสแก่เยาวชนในการเข้าถึงแหล่งเรียนรู้และการสนับสนุนจากกองทุนพัฒนาสื่อฯ
ด้าน นายวีระพงษ์ กังวานนวกุล ผู้อำนวยการฝ่ายส่งเสริมการมีส่วนร่วมและสร้างเครือข่าย กองทุนพัฒนาสื่อฯ กล่าวถึงการอบรมครั้งนี้เป็นจุดเริ่มต้นสำคัญในการพัฒนาบุคลากรด้านสื่อสารคดี โดยเปิดโอกาสให้ผู้เข้าร่วมได้เรียนรู้ทักษะ และเทคนิคที่หลากหลาย เพื่อสร้างสรรค์ผลงานสารคดีที่มีคุณภาพและส่งผลกระทบต่อสังคม กองทุนพัฒนาสื่อฯ เชื่อมั่นว่าผู้เข้าร่วมจะนำความรู้และประสบการณ์ที่ได้รับไปพัฒนาตนเองและสร้างสรรค์ผลงานที่เป็นประโยชน์ต่อสังคมต่อไป
หนึ่งในไฮไลท์ของการอบรมคือการเสวนาของ สตีฟ แซนด์ฟอร์ด และพัชรา แซนด์ฟอร์ด สองผู้ก่อตั้ง สำนักข่าว Asia Report ในปี ค.ศ 2020-2022 เป็นที่ปรึกษาด้านวัฒนธรรมให้กับซีรีส์เรื่อง Thai Cave Rescue ผลิตสารคดีเรื่อง White Light Studio และสารคดีเรื่อง 2050 Production Company บน Netflix ปี ค.ศ 2022-2023 และเป็นผู้อำนวยการสร้างภาคสนาม สถานีโทรทัศน์ Blast Films ผู้สื่อข่าว Nippon TV ประเทศญี่ปุ่น โทรทัศน์สวีเดน ประเทศสวีเดน นักข่าวหนังสือพิมพ์ Helsingin Sanomat ประเทศฟินแลนด์ ประสบการณ์การทำงานเพื่อสาธารณประโยชน์ในประเด็น Fortify Rights องค์กรด้านสิทธิมนุษยชน สิทธิสตรีแห่งสหประชาชาติในกรุงเทพฯ องค์การแรงงานระหว่างประเทศ ILO องค์กรด้านการค้าแรงงานและสิทธิมนุษยชน และโครงการ Outlaw Ocean โดย Lan Urbina ในประเด็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนหรืออาชญากรรมต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งได้นำเสนอสารคดี “The Documentary: Mind Journey” เพื่อเป็นตัวอย่างในการค้นหาประเด็นที่น่าสนใจและกระบวนการผลิตสารคดี ทั้งคู่เน้นย้ำถึงความสำคัญของการลงพื้นที่เพื่อเก็บข้อมูลที่ถูกต้องและครบถ้วน รวมถึงการนำเสนอเรื่องราวอย่างรอบด้าน เพื่อให้ผู้ชมเข้าใจถึงความเป็นจริงของสถานการณ์ สำหรับการอบรม TMF DOCUMENTARY FILMMAKER 2024 “สร้างคนสารคดี สร้างสรรค์ สร้างแรงบันดาลใจ” มีกระบวนการถ่ายทอดองค์ความรู้ที่จำเป็นสำหรับผู้ผลิตสื่อสารคดีมือใหม่ โดยผู้เข้าอบรมได้รับการถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับลักษณะสำคัญของสารคดี ประเภทต่าง ๆ ของสารคดี และกระบวนการผลิตสื่อสารคดีโดยละเอียดจากนายพงศ์เผ่า อากาศสุภา และทีมงาน และประเด็นความสำคัญของจริยธรรมสื่อและกฎหมาย PDPA เพื่อให้ผู้เข้าอบรมสามารถผลิตสื่อสารคดีได้อย่างมืออาชีพและมีความรับผิดชอบต่อสังคม โดย ผศ.ดร.กริ่งกาญจน์ เจริญกุล
นอกจากนี้ ผู้เข้าร่วมยังได้ร่วมเวิร์คช็อปอย่างเข้มข้นกับวิทยากรผู้เชี่ยวชาญด้านสารคดี ได้แก่ นายสันติ แต้พานิช นายพัฒนะ จิรวงค์ และนายภาคภูมิ ประทุมเจริญ โดยได้ลงมือปฏิบัติจริงในการผลิตสารคดีสั้นใน 3 พื้นที่ที่น่าสนใจ ได้แก่ บริเวณหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร ตลาดพาหุรัด และใต้สะพานพระราม 8 โดยผู้เข้าร่วมได้เลือกทำสารคดีในหัวข้อที่ตนเองสนใจ เช่น “ร่องรอยของเรื่องราว” “สวัสดีคนแปลกหน้า” หรือ “ฮึบ ฮึบ” ซึ่งครอบคลุมกระบวนการผลิตตั้งแต่การวางแผน การถ่ายทำ จนถึงการตัดต่อนายพัฒนะ จิรวงค์ วิทยากรเล่าถึงหัวใจสำคัญของการผลิตสื่อสารคดี กล่าว่า ได้นำประสบการณ์ที่เคยทำ มาเล่าให้น้องๆ ฟัง มาแชร์ว่าการทำสารคดีเรื่องหนึ่งไม่ใช่ว่าเราจะทำอะไรก็ได้ การทำสารคดีต้องมีวางแผน พยายามให้เขาวางแผน มีการลงพื้นที่ไปหาตัวละคร หาประเด็น แล้วกลับมาวางแผนว่าเพื่อโฟกัสเรื่องราว และต้องสื่อสารให้ได้ว่าต้องการจะบอกอะไรกับคนดู ซึ่งสิ่งนี้เป็นสิ่งที่ต้องฝึกฝนและถ่ายทอดมันออกมาให้ได้
ด้าน นายสันติ แต้พานิช วิทยากรเล่าถึงกระบวนการที่สำคัญในการผลิตสื่อสารคดี เล่าประสบการณ์ ความเชื่อที่สื่อสารไปบอกน้องๆ ที่ว่า ไม่ว่าคุณจะทำสไตล์ไหน เนื้อหาของเรื่องจำเป็นต้องมี จะเล่าเรื่องคนนี้ จะเล่าเรื่องสถานที่แห่งนี้ เรื่องราวเหล่านี้จะมีอะไรบางอย่างที่คนดูจะได้รับ และหากมีการจัดกิจกรรม workshop อยากให้น้องๆ สมัครเข้าไปหาประสบการณ์เพื่อเป็นการเรียนรู้ในด้านนี้ ปิดท้ายด้วย นายภาคภูมิ ประทุมเจริญ วิทยากร เล่าถึงความคาดหวังหลังการจัดอบรมฯ เชื่อว่าตลอดระยะเวลา 3 วัน 2 คืน มันไม่ใช่แค่เพียงกระบวนการในการผลิตสื่อ แต่ยังเป็นกระบวนการสร้างการเรียนรู้ร่วมกัน โดยเฉพาะเรื่องความสัมพันธ์ที่เราจะเป็นเครือข่ายในการทำงาน สิ่งที่เกิดขึ้นจะเป็นต้นทุนที่สำคัญ เป็นลมใต้ปีกของคนที่มีความอยากทำ มีความสนใจ
