ในปี 2025 ไม่มีเครื่องดื่มอะไรที่จะฮิตไปกว่า ‘มัทฉะ’ แล้ว ถือได้ว่าปีนี้เป็นปีแห่งมัทฉะจริงๆ โดย มัทฉะ กลายเป็นเครื่องดื่มยอดฮิตที่ถูกพูดถึงอย่างกว้างขวางบนโซเชียลมีเดียด้วยยอดเอนเกจเมนต์ (Engagement) สูงถึง 5,219,570 ครั้ง ในเวลาไม่ถึง 2 เดือนตั้งแต่ต้นปีที่ผ่านมา ส่งผลให้ร้านค้าหลายแห่งประสบปัญหาสินค้าขาดตลาด จากความต้องการที่เพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดด เทรนด์คนรุ่นใหม่ที่ใส่ใจสุขภาพผลักดันให้ ‘มัทฉะ’ กลายเป็นทั้งเครื่องดื่มทางเลือก และสัญลักษณ์ของไลฟ์สไตล์คนทันสมัยที่ได้รับความนิยมอย่างมากในประเทศไทย และทั่วโลก ทั้งในรูปแบบเครื่องดื่ม และเบเกอรี่ ด้วยรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์ และคุณประโยชน์ต่อสุขภาพ
มัทฉะ (Matcha) คือ ผงชาเขียวละเอียดที่ได้จากการนำใบชาคุณภาพสูง (เทนฉะ) มาบดด้วยโม่หิน โดยใบชาเทนฉะจะถูกปลูกในที่ร่มเพื่อเพิ่มคลอโรฟิลล์ และสารอาหาร ต่างจากชาเขียวทั่วไปที่ชงโดยการแช่ใบชาแล้วกรองกากออก มัทฉะจะถูกบดทั้งใบและดื่มผงชาทั้งหมด ทำให้ได้รับคุณค่าทางอาหารจากใบชาเต็มที่
มัทฉะมีสีเขียวสด รสชาติอูมามิ (umami) หรือรสชาติกลมกล่อมเข้มข้น มีกลิ่นหอมที่เป็นเอกลักษณ์ อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ L-theanine และมีสารอาหารอื่นๆ ซึ่งอาจมีส่วนช่วยในการบำรุงสมอง เพิ่มสมาธิ และลดความเครียด แต่แม้ว่า ‘มัทฉะ’ จะมีประโยชน์ต่อสุขภาพหลายอย่าง แต่ก็อาจส่งผลเสียต่อการนอนหลับได้เช่นกัน หากบริโภคในปริมาณมาก หรือในช่วงเวลาที่ไม่เหมาะสม เพราะมัทฉะมีคาเฟอีนสูง ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการนอนไม่หลับ กระสับกระส่าย และวิตกกังวล แล้วผลกระทบ และผลข้างเคียงของมัทฉะที่อาจกระทบต่อสุขภาพ และการนอนมีอะไรบ้าง?
ทำให้รู้สึกกระวนกระวายและวิตกกังวล เช่นเดียวกับเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนอื่นๆ เช่น กาแฟ และเครื่องดื่มชูกำลัง การดื่มมัทฉะมากเกินไป หรือดื่มเร็วเกินไป อาจทำให้รู้สึกกระวนกระวาย และวิตกกังวลได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากไม่เคยชินกับคาเฟอีน นอกจากนี้ แต่ละบุคคลมีความไวต่อคาเฟอีนแตกต่างกัน หากคุณไม่ค่อยคุ้นเคยกับผลิตภัณฑ์ที่มีคาเฟอีน ควรเริ่มดื่มมัทฉะในปริมาณน้อยๆ ก่อน เพื่อสังเกตอาการของตัวเอง
รบกวนการนอนหลับ การดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนในช่วงเวลาก่อนนอนอาจส่งผลต่อคุณภาพการนอนหลับของคุณ การวิจัยชี้ให้เห็นว่าการบริโภคคาเฟอีนก่อนนอน 6 ชั่วโมง อาจส่งผลต่อการนอนหลับ ดังนั้น ควรหลีกเลี่ยงการดื่มมัทฉะก่อนนอน
ทำให้เกิดอาการไม่สบายท้อง คาเฟอีนและสารประกอบบางชนิดในมัทฉะอาจทำให้เกิดอาการท้องเสียได้ในบางคน โดยเฉพาะผู้ที่ไม่ค่อยดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนหรือชาเป็นประจำ การดื่มมัทฉะในปริมาณมากเกินไปในระยะเวลาอันสั้นอาจทำให้เกิดอาการปวดท้อง เนื่องจากคาเฟอีนกระตุ้นระบบประสาทส่วนกลาง ทำให้รู้สึกกระวนกระวาย และวิตกกังวล
ทำให้ร่างกายขาดน้ำ คาเฟอีนมีฤทธิ์ขับปัสสาวะ ซึ่งหมายความว่ามันจะทำให้คุณปัสสาวะบ่อยขึ้น ส่งผลให้ร่างกายสูญเสียน้ำมากขึ้นกว่าปกติ และอาจนำไปสู่ภาวะขาดน้ำ
นำไปสู่ภาวะโลหิตจาง สารประกอบในมัทฉะ เช่น EGCG ในปริมาณสูง อาจรบกวนการดูดซึมธาตุเหล็กในร่างกาย หากคุณมีปัญหาในการดูดซึมธาตุเหล็ก หรือมีความเสี่ยงที่จะขาดธาตุเหล็ก ควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับปริมาณการดื่มมัทฉะที่เหมาะสม กลุ่มคนที่อาจมีความเสี่ยงต่อปัญหานี้ ได้แก่ หญิงตั้งครรภ์ หรือผู้ที่มีโรคบางชนิด เช่น โรคเซลิแอค หรือโรคอักเสบในลำไส้
สารแทนนินในมัทฉะอาจทำให้ฟันเหลือง สารแทนนินเป็นสารประกอบพืชชนิดหนึ่ง พบได้ในอาหารหลายชนิด รวมถึงชา สารแทนนินในชาสามารถเกาะติดกับเคลือบฟัน ทำให้ฟันเปลี่ยนสี นี่คือเหตุผลที่การดื่มเครื่องดื่มสีเข้ม เช่น ชาดำ หรือไวน์แดง อาจทำให้ฟันเหลืองได้เมื่อดื่มเป็นประจำ
นอกจากนี้ผู้ที่ตั้งครรภ์ ให้นมบุตร กำลังรับประทานยาบางชนิด โดยเฉพาะยาที่มีส่วนผสมของคาเฟอีน รวมถึงผู้ที่มีความเสี่ยงต่อภาวะโลหิตจาง หรือการได้รับสารปรอท ควรระมัดระวังในการดื่มมัทฉะ เนื่องจากอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพได้
ถึงแม้มัทฉะจะเป็นเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย แต่การดื่มมัทฉะในปริมาณที่มากจนเกินไปก็อาจจะให้โทษได้ เพราะฉะนั้นจึงต้องกำหนดปริมาณในการดื่มต่อวัน โดยไม่ควรเกินวันละ 2 แก้วต่อวัน หรือ 474 มิลลิลิตร
