ช่วงใกล้ปีใหม่เป็นช่วงเทศกาลแห่งความสุขของหลายคน แต่ทำไมอีกหลายคนไม่ได้รู้สึกเช่นนั้น และกลับเศร้ากว่าเดิม คลินิกสุขภาพจิตนายแพทย์เจษฎา ได้โพสต์ให้ความรู้เกี่ยวกับปัญหาภาวะซึมเศร้าในช่วงเทศกาลโดยระบุว่า “ทำไมช่วงคริสต์มาสจึงอาจเป็นหนึ่งในช่วงที่เสี่ยงต่อซึมเศร้าที่สุด?”
ช่วงคริสต์มาสเป็นเทศกาลแห่งความสุขสำหรับใครหลายคนแต่ในอีกด้านหนึ่งมันกลับกลายเป็นช่วงเวลาที่มีความเสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้าสำหรับหลายท่านเหตุผลหลักเกี่ยวข้องกับปัจจัยทางจิตวิทยา สังคม และเศรษฐกิจที่ส่งผลกระทบ มาดูกันว่าเหตุใดช่วงคริสต์มาสจึงเป็นช่วงที่ควรระวังปัญหาสุขภาพจิต?
1. ความกดดันจากการเฉลิมฉลอง : ความคาดหวังในการจัดงาน การให้ของขวัญ และการพบปะสังสรรค์ อาจสร้างความกดดันทางการเงินและจิตใจ การสำรวจพบว่า 64% ของผู้ตอบแบบสอบถามรู้สึกเครียดหรือวิตกกังวลในช่วงเทศกาล
2.ความรู้สึกโดดเดี่ยว : สำหรับท่านที่ไม่มีครอบครัวหรือไม่ได้ฉลองกับคนที่รัก ช่วงคริสต์มาสอาจเป็นเครื่องเตือนใจถึงความโดดเดี่ยว งานวิจัยพบว่า อัตราความเหงาเพิ่มขึ้น 45% ในช่วงเทศกาลเมื่อเทียบกับช่วงเวลาอื่น
3.การเปรียบเทียบในสังคม : โซเชียลมีเดียและโฆษณาในช่วงคริสต์มาสมักแสดงถึงภาพชีวิตที่สมบูรณ์แบบ อาจทำให้เกิดการเปรียบเทียบและความไม่พอใจในตัวเอง การศึกษาพบว่า 70% ของผู้ใช้โซเชียลมีเดียรู้สึกแย่ลงเกี่ยวกับชีวิตตัวเองหลังจากเห็นโพสต์ในช่วงคริสต์มาส
4.การระลึกถึงความทรงจำที่เจ็บปวด : สำหรับผู้ที่สูญเสียคนที่รักหรือเผชิญปัญหาชีวิตในอดีต ช่วงเวลานี้อาจกระตุ้นความทรงจำที่เจ็บปวด จากงานวิจัยพบว่าผู้ที่ผ่านเหตุการณ์สูญเสียมีแนวโน้มเผชิญกับภาวะซึมเศร้าในช่วงเทศกาลถึง 30% มากกว่าช่วงปกติ
5.การขาดแสงแดดและการเปลี่ยนแปลงทางชีวภาพ : ในหลายประเทศ ช่วงคริสต์มาสตรงกับฤดูหนาวที่มีแสงแดดน้อย ซึ่งส่งผลต่อสมองในการผลิตสารเซโรโทนิน ทำให้เกิด ภาวะซึมเศร้าที่สัมพันธ์กับฤดูหนาว ( Seasonal Affective Disorder : SAD)
6.การตั้งเป้าหมายปีใหม่ที่กดดันตัวเอง : ช่วงปลายปีมักเป็นเวลาที่หลายคนทบทวนชีวิตและตั้งเป้าหมายใหม่ ซึ่งอาจก่อให้เกิดความเครียดหรือความรู้สึกล้มเหลว
ขอบคุณข้อมูลจาก : คลินิกสุขภาพจิตนายแพทย์เจษฎา
